Silves en het Monchique gebergte

Silves, een historische wereldstad

Silves, ooit hoofdstad van de Arabische provincie Algarve (Al-Gharb), is heerlijk gelegen tussen de kurk- en amandelbomen zoals ook de voor de regio bekende johannesbroodbomen. Ook vindt u er talrijke citroen- en sinaasappelboomgaarden. In zijn glorietijd, toen Silves nog bekend stond als mooiste stad van Arabisch Spanje, was Silves dan ook een trekpleister voor wetenschappers en dichters uit Mauritanië en wetgevers of filosofen uit Jemen.

Xebb, zoals deze wereldstad toen heette, werd in 1189 met hulp van de kruisvaarders veroverd door de Portugezen. Drie jaar later viel de stad opnieuw onder Moors bewind en pas in 1240 kwam Silves voorgoed in het bezit van de Portugese kroon.

Het kasteel van Silves is een goede illustratie van de pracht en praal die de Moren in de Algarve hebben opgebouwd. De Al-Moravische Arabieren hebben dit kasteel in de 11e eeuw gebouwd. Het werd neergezet op de locatie van de 4de-eeuwse Romeinse vestigingswerken en is tot vandaag het best bewaarde (en meest bezochte) kasteel van de Algarve gebleven. In 1910 werd het dan ook geclassificeerd als Nationaal Monument. 

Dit indrukwekkende gebouw, opgetrokken uit rood zandsteen van de regio,  ligt op de top van een heuvel en is omgeven door een gordijn van muren en elf torens. De massieve voordeur met uitzicht op de Medina (Arabisch voor stadscentrum), wordt beschermd door twee torens en een uitkijktoren. In de noordelijke muur is er een kleine deur uitgehouwen. Omdat men via deze deur rechtstreeks het kasteel kan verlaten, wordt deze deur ook "de poort van de verrader" genoemd. 

Door deze poort bestormde Dom Paio Peres Correira het kasteel in 1242 om het te heroveren voor de christenen. Binnenin is er een uitgestrekte tuin. Hier vindt u ook toegang tot de onderwereld van het kasteel: onder het hele kasteelterrein zijn onderaardse gewelven die via kleine openingen op de begane grond bereikbaar zijn. Hier kunt u ook de 10m hoge Moorse Cisterne bezoeken met zijn op vier zuilen rustend plafond en zijn 60m diepe, prachtig in Moorse stijl gewelfde put. 

Kortom, een bezoek aan het kasteel van Silves mag u niet missen tijdens een bezoek aan de Algarve.

In het oude stadscentrum van Silves mag ook een bezoek aan de gotische kathedraal Sé niet missen. Deze in de 13de eeuw gebouwde kathedraal, gekend ook als "Sé de Silves" was ooit de zetel van het bisdom Algarve. In 1580 viel de eer te beurt aan het bisschoppelijk paleis te Faro. Waterspuwers in de apsis en ook enkele graftombes van kruisvaarders zijn een aantal bezienswaardigheden, die in deze kathedraal te bezoeken zijn.

Iets ten zuiden van de kathedraal, inmidden de kleine straatjes van de oude Medina, ligt het gemeentelijk archeologisch museum van Silves. Hier is het pronkstuk gegarandeerd de 12de-eeuwse Arabische put, bij toeval opgegraven in 1980. Een trap leidt 15m naar beneden in de put (niet toegankelijk voor publiek). Het museum geeft een overzicht van 8000 jaar menselijke aanwezigheid in de regio.

De oude schandpaal staat niet ver van het kasteel van Silves. Deze stond voor het symbool van provinciale macht. De decoratieve kroon en de vier gietijzeren draken die uitsteken, maken dit een uniek exemplaar in de Algarve.

In de zomermaanden openden altijd vele bars in de Fabrica do Ingles. Er werden dagelijks concerten en dansvoorstellingen gegeven en ook het beroemde "bierfestival" vond hier jaarlijks plaats. Ook was er in deze oude kurkfabriek het Museu da Cortiça, oftewel kurkmuseum. Het gebouw werd echter in 2010 door de belastingsdienst in beslag genomen en wacht sindsdien op een nieuwe eigenaar of bestemming.

Het Monchique-gebergte

De Serra de Monchique, door de Algarviërs als "hun" bergen gezien, is een keten van beboste heuvels die de Algarve scheiden van de regio Alentejo. 

In het gebied ten noorden van Silves vindt u een dichte bebossing met magnoliastruiken, kastanje-, dennen- en kurkbomen. Ook werden er meer monoculturen van eucalyptusbomen geplant, maar hier wordt door de recente bosbranden in 2017 en 2018 weer meer en meer van afgezien. Eucalyptus verbrandt namelijk in explosieve vorm wat de verspreiding van een eventuele bosbrand versnelt. 

Wegens de unieke ligging is de regio rond Monchique ook een ideaal toevluchtsoord voor vele diersoorten. De rit naar het dorp van Monchique biedt u een spectaculair uitzicht over een vruchtbare en gevarieerde regio. Het natuurlijke en culturele landschap is totaal verschillend van de kust. Zo hebben de huisjes hier bijvoorbeeld witte muren met gekleurde balken rond de deuren en ramen. Terwijl dit typisch is voor de hele Algarve, zijn de schoorstenen in "rokvorm", en daarom 'Saia' (portugees voor rok) genoemd, vrij uniek en verschillend.

Het centrum van het bergdorpje Monchique wordt gekenmerkt door zijn smalle, geplaveide straatjes waar er vele cafés en restaurants zijn. Het centrale plein beschikt over bankjes, bomen en zelfs een Moors waterwiel. Het dorpje Monchique is een zeer rustige plaats en daarom een welkome afwisseling van de drukte aan de kust.

Een zeer bekend product van de regio Monchique is de Medronho. Medronho is een likeur gemaakt op basis van de vruchten van de aarbeienboom  (arbutus unedo). De aarbeienboom is een groenblijvende boom of struik en komt vooral rond de Middelandse Zee voor. De vrucht op zich heeft maar weinig smaak, maar kan in vele producten zoals zeep, crème, honing en dus ook in likeur worden verwerkt. Kies voor de op traditionele, en dus niet in supermarkten verkrijgbare Medronho, maar wees voorzichtig. Vooral de handmatig gemaakte Medronho is een zeer sterke drank en u hebt er snel eentje te veel op. Ook de lokale honing is uitzonderlijk goed en wordt gebruikt in de meest heerlijke lokale taarten en desserts. Er zijn vele cafés en Pastelarias in Monchique waar u dit kunt proeven!

Monchique was ooit gekend voor het weven van wol en andere stevige linnen stoffen. Tegenwoordig zijn het toerisme en handwerk (dikwijls voor de toeristische verkoop) de belangrijkste inkomstbronnen. Typisch voor Monchique zijn ook de 'schaar stoeltjes' (vernoemd naar de manier waarop ze gevouwd worden). Deze schaar stoeltjes zijn waarschijnlijk een uitvinding die nog uit de Romeinse tijd komt. Ze worden gemaakt en verkocht in alle maten.

De ruïne van een franciscanen klooster (Nossa Senhora do Desterro) ligt niet ver van het stadsplein. Het werd zwaar beschadigd door de aardbeving in 1755 en nooit meer heropgebouwd. U kunt vanuit Monchique ook te voet via een steeds steiler wordend pad door de bossen naar Foia wandelen. Dit is uiteraard ook met de huurwagen mogelijk.

Foia is met 903m het hoogste punt van de Algarve. Bij mooi weer heeft u er een prachtig uitzicht over de volledige Algarvische kuststrook in het zuid- en zuidwesten. Richting noorden kunt u bij zeer helder weer zelfs de "Serra da Arrábida" herkennen, een heuvelachtig gebied ten zuiden van Lissabon.

Als u vanuit Silves richting het dorpje Monchique rijdt, dan komt u eerst het kleiner, maar zeer pittoresk dorpje 'Caldas de Monchique' tegen. De Romeinen waren er indertijd van overtuigd dat het warme bronwater een geneeswerkende kracht bij reumatische aandoeningen had. Het zou ook tegen huidkwalen helpen.

Tegenwoordig is Caldas de Monchique een gerenomeerd kuuroord, ideaal gelegen tussen de dennen- en eucalyptusbomen. Het bronwater wordt tot vandaag niet enkel voor diverse behandelingen in het spa-centrum gebruikt, maar ook als uitstekend mineraalwater in de winkels verkocht.

Het dorpje zelf ligt in een smalle vallei en is omgeven door hoge bomen die vaak ouder zijn dan honderd jaar. De huizen en gebouwen, heel anders dan de typische huizen in de Algarve, dateren uit de late 19e en vroege 20e eeuw.

De kleine kapel 'Santa Terese' bevindt zich aan het einde van het dorp en van daaruit loopt er een pad richting een bebost park. Er zijn banken aanwezig waar u rustig kan genieten van uw picknick, met enkel het geluid van een kleine beek op de achtergrond, en in de schaduw van grote bomen.