Cabo Verde post-Corona: hoe afhankelijk mag Cabo Verde van het toerisme zijn?

04-05-2020

Kaapverdië en haar afhankelijkheid van de toeristische sector

Nog maar enkele maanden geleden was het moeilijk voor te stellen hoe Kaapverdië eruitzag voordat het door buitenlandse investeerders werd ontdekt als vastgoeds-hotspot vanwege het steeds toenemende aantal toeristen op deze tropische eilanden. Vastgoedontwikkelaars en hotelmanagementbedrijven hebben miljarden geïnvesteerd in de infrastructuur van de eilanden Sal en Boa Vista. Luchthavens werden uitgebreid en het wegennet verbeterd. Door de regering gestimuleerde grote ontwikkelingsplannen werden opgesteld en tientallen grote 5* hotelresort-complexen en jachthavens gebouwd. De eilanden zijn tot ongekende economische bloei gekomen, terwijl ze hun status als toeristische top-bestemming steeds verder konden ontwikkelen. Dit heeft uiteraard grote positieve gevolgen voor de Kaapverdische economie gehad. De directe bijdrage van het toerisme aan het BBP steeg in Cabo Verde vorig jaar boven de 20%, terwijl de indirecte bijdrage meer dan 40% bedroeg. Kaapverdië was op weg naar een rooskleurige toekomst van economische stabiliteit en een reputatie als een van 's werelds belangrijkste toeristische bestemmingen.

Maar dit was een paar maanden geleden. De grote resorts en luchthavens op de zandige eilanden Sal en Boavista hebben nu het uiterlijk van grote lege monumenten uit een roemrijk verleden. Toeristenresorts zijn spookdorpen geworden en de vele arbeiders, die al voor de crisis worstelden met hun € 150 salaris en de steeds hogere kosten voor levensonderhoud, staan nu voor een nieuw tijdperk van economische en sociale wanhoop. Met haar bloeiende economie trok Kaapverdië ook veel Afrikaanse immigranten aan, voornamelijk uit het nabijgelegen Senegal, die ook volledig afhankelijk waren van de toeristische sector. Grote reisorganisaties zoals TUI of hotelketens zoals RIU, tot de crisis zichzelf nog als de beschermers van de economische en sociale ontwikkeling van Kaapverdië en haar bevolking verklarend, zijn verdwenen als een ontrouwe vriend kort nadat een van hun klanten, een Britse vakantieganger, het coronavirus heeft geïmporteerd.

Cabo Verde en het toerisme. Welke alternatieven zijn er?

Natuurlijk komen de reisorganisaties terug als de crisis voorbij is. En ja, nogmaals, ze zullen miljoenen vakantiegangers naar de eilanden brengen en de verdere ontwikkeling en economische welvaart van Kaapverdië ondersteunen. Maar tegelijkertijd moet Kaapverdië hier een les van trekken. Buitenlandse investeerders en touroperators zijn er alleen als er geld te verdienen valt. Zodra een crisis de eilanden treft en het toerisme aantast, zullen zij de eerste zijn die verdwijnen. Kaapverdië moet daarom nu een duurzaam plan B ontwikkelen, waardoor de eilanden minder afhankelijk worden van toerisme, terwijl het floreert, en de eilanden in staat moeten stellen te overleven wanneer toerisme en buitenlandse investeringen tot stilstand komen. Door de crisis rond het coronavirus heeft Kaapverdië op de harde manier geleerd dat het gevaarlijk is om te vertrouwen op maar één enkele inkomstenstroom.

Maar wat biedt Cabo Verde als mogelijk alternatief voor toerisme? Op het eerste gezicht niet veel. Maar als je er dieper in duikt, moet er iets zijn. Wellicht de bevolking: het potentieel van elke economie zijn de mensen en de Kaapverdische bevolking heeft veel crisissen doorgemaakt. Sommige van deze crisissen waren moeilijker dan wij ons kunnen voorstellen. De eerste crisis was tegelijkertijd het begin van Kaapverdië, toen Portugese ontdekkingsreizigers deze onbewoonde eilanden in de 15e eeuw ontdekten en koloniseerden, waardoor het een welvarend centrum werd voor slavenhandel, kapers en piraten. Dit duurde tot het einde van de trans-Atlantische slavenhandel in de 19e eeuw. Het begrijpen van de oorsprong van de Kaapverdische bevolking, die dus de slavernij was, is het begrijpen van de enorme kracht die de bevolking vandaag heeft, evenals de wilskracht en creativiteit om moeilijke tijden te overwinnen.

Kaapverdië en de kracht van de zee

Kaapverdië, dat zijn niet alleen eilanden. Kaapverdië is ook de omringende oceaan. Met nog steeds een belangrijke locatie op de internationale Atlantische handelsroutes, kan Kaapverdië zich ook nog steeds manifesteren als één van de belangrijke overslagknooppunten en dit met groeipotentieel en zakelijke kansen op het gebied van bunkering, korte-afstands zeevaart, havenontwikkeling en aanverwante diensten zoals training, crewing, logistiek, financiën, schip-makelaardij en verzekeringen.

Bij het denken aan de omringende oceanen komt natuurlijk ook de visserij naar boven. Visserij speelt al een zeer belangrijke rol in de economie en samenleving van Kaapverdië. De visserij biedt veel werkgelegenheid, ondersteund het levensonderhoud van talloze families en brengt hen ook voedsel. Er zijn ongeveer 5000 fulltime vissers op de eilanden, wat een totale jaarlijkse vangstproductie van ongeveer 25.000 ton garandeert, met tonijnen die ongeveer 66% van de totale vangst vertegenwoordigen. De export van vis en visserijproducten wordt geschat op ongeveer 70 miljoen euro en vertegenwoordigt ongeveer 80% van de handelswaar van het land.

Ook aan land zijn er talloze bestaande en nieuwe opportuniteiten voor de Kaapverdiaanse economie

Toegegeven, aan de landzijde biedt Kaapverdië zeer weinig natuurlijke hulpbronnen of grondstoffen en dus ook weinig potentiële inkomstenstromen. Maar er zijn manieren om nieuwe economische sectoren te maken of te stimuleren op de verschillende Kaapverdische eilanden. Door fiscale prikkels komen niet-toeristische dienstensectoren op. Met haar belangrijke opslagcentra kan Kaapverdië voor meer opleidings-, verzekerings- en makelaardijen omvatten met betrekking tot internationale scheepvaart en vrachtexpeditie aantrekken.

Maar ook landbouw is op Kaapverdië niet onmogelijk. Recente studies tonen aan dat kleine dammen kunnen bijdragen aan de landbouwontwikkeling, omdat de beschikbaarheid van water de productie en het inkomen zal verhogen. Terwijl basisgewassen, zoals maïs en bonen, al voldoende worden geproduceerd voor lokale consumptie, zouden meer geïrrigeerde gewassen zoals suikerriet en tomaten kunnen worden verbouwd voor export en andere commerciële doeleinden zoals distilleerderijen.

Verhoogde landbouwactiviteiten zouden ook een ander voordeel kunnen hebben. Door de langdurige perioden van droogte, blootstelling, erosie en bodemdegradatie is de woestijnvorming de afgelopen decennia toegenomen, wat weer heeft geleid tot nog meer erosie. Irrigatie en landbouwactiviteiten kunnen deze vicieuze cirkel helpen stoppen.

En dan is er wetenschap en onderzoek. Met unieke biosferen zoals het vulkanische eiland Fogo of het eiland Maio zouden aan de ene kant internationale onderzoeksfaciliteiten kunnen worden geopend. Aan de andere kant zou een meer duurzame benadering van het toerisme kunnen worden bereikt door het concept van landelijk en ecologisch toerisme in Kaapverdië te introduceren.

Feit is dat er veel kan worden gedaan om de afhankelijkheid van Kaapverdië te verminderen van grote internationale investeringsmaatschappijen en grote toeristische bedrijven zoals TUI, die duidelijk winst belangrijker vinden dan de sociale en economische ontwikkeling van Kaapverdië. Zoals iedere crisis biedt ook deze crisis kansen. Het is nu aan de Kaapverdiaanse regering en bevolking om hun vernieuwde kans op economische onafhankelijkheid te grijpen.


Meer informatie nodig over Kaapverdië, of over het investeringspotentieel dat Kaapverdië ook na deze crisis nog zal hebben? Neem gerust en geheel vrijblijvend contact met ons op.